De 10 kritische vragen die je in je eerste gesprek stelt als sollicitant 🤓 (je gelooft nooit wat vraag 4 is)

In de afgelopen 8 jaar heb ik een kleine 30 sollicitatiegesprekken gevoerd met potentiële nieuwe collega’s. De functies waren divers: Van stagiair tot Managing Director en van Art Director tot CSD. Sommige gesprekken waren een eerste kennismaking om het bureau voor te stellen, anderen het laatste gesprek om te zien of er een fit is met het bureau.

Oh. En daarnaast ben ik natuurlijk zelf ook gewisseld van werkgever.

Wat me in de gesprekken is opgevallen, is dat veel sollicitanten zich opstellen als een makkelijke en kneedbare kandidaat die enorm goed zijn best doet om te laten zien dat de beschikbare functie éxact past bij het eigen profiel.

En dat is m.i. niet de juiste instelling.

Ik geloof niet dat je enthousiast over een bureau kan zijn zonder een aantal kritische vragen te stellen die je duidelijk maken wat de aard van de functie is en inzicht geeft in het type werkzaamheden. Een functieomschrijving in een vacature zegt namelijk veel, maar lang niet alles.

De beste vragen van de afgelopen jaren heb ik verzameld in onderstaande lijst en met plezier zelf gebruikt. Doe er je voordeel mee in je eerstvolgende gesprek.

TL;DR:

  1. Waarom bestaat de functie?
  2. Hoe ziet het team eruit?
  3. Kan je werk laten zien dat de kwaliteit van dat team laat zien? Het liefst van eerste briefing tot eindproduct.
  4. Wat zijn de meest interessante projecten van het bureau van de afgelopen 6 maanden en wat zit er de komende 6 maanden aan te komen?
  5. Waar groeit het bureau naartoe in de komende jaren?
  6. Hoe kijken jullie aan tegen trend xyz?
  7. Wat voor werk doen jullie precies voor merk xyz?
  8. Hoe gaat (of nu al) het bureau zich onderscheiden ten opzichte van de concurrenten?
  9. Hoe zien jullie opdrachtgevers het bureau? Waarom kiezen ze voor jullie?
  10. Wat is het belangrijkste waar ik de eerste 3 maanden aan kan bijdragen?

1. Waarom bestaat de functie?

Dit lijkt misschien een rare vraag, maar is een hele logische. Het kan zijn dat het bureau groeit. Het kan ook zo zijn dat de functie wordt vervuld door iemand die het bureau gaat verlaten.

In het geval dat de functie vrij is gekomen door vertrek van een collega: Waarom is dat?

Dit kan gevoelig liggen en is júist daarom interessant. Misschien is de vorige strateeg / creatief / CSD gestopt omdat er geen match was. Dan is het relevant om daarop door te vragen en daarmee te voorkomen dat jou hetzelfde gebeurd.

Aanvullend zou je kunnen vragen waarom de vacature niet vanuit intern wordt vervuld.

Dit kan liggen aan teamsamenstelling of gebrek aan expertise. Het geeft je antwoord welke kennis er wel en niet binnen het bureau ligt en wat de verwachtingen zijn van het bureau.

2. Hoe ziet het team eruit?

Een accountteam van 10 man is anders dan een accountteam van 2. En een creatieafdeling van 2 Art Directors met 2 designers is anders dan een team waarbij 1 Art Director een batterij aan designers aanstuurt. Al helemaal als je op een aansturende functie solliciteert, is het van enorm belang om te weten wie je directe collega’s worden, wat hun achtergrond is en hoe de samenwerking binnen het team verloopt.

3. Kan je werk laten zien dat de kwaliteit van dat team laat zien? Het liefst van eerste briefing tot eindproduct.

Sommig werk is tastbaar. Als het gaat om design of UX is van de buitenkant goed te zien hoe het bureau presteert. Maar als het gaat om strategisch werk, is het proces vaak interessanter dan de uitkomst.

Hoe gaat het bureau om met briefings? Wie werkt daar op? En wat is daar de output. Reuze interessant om een kijkje te krijgen in de workflow en daarmee ook de kwaliteit van het bureau.

4. Wat zijn de meest interessante projecten van het bureau van de afgelopen 6 maanden en wat zit er de komende 6 maanden aan te komen?

Deze vraag maakt veel concreet. Het vertelt je direct waar het bureau het meest trots op is (vraag vooral door: waarom was dat ene project zo interessant?) en wat voor projecten er aan zitten te komen waar je aan kan bijdragen.
Daarnaast voorkomt het dat in het gesprek een parelproject dat misschien al jaren oud is, wordt opgevoerd als standaard in het werk dat wordt gemaakt.

5. Waar groeit het bureau naartoe in de komende jaren?

Ik geloof er sterk in dat je bij een bureau gaat werken, omdat je een gedeelde visie hebt. Je ziet de markt bewegen en wil daar iets mee doen. Het is daarom belangrijk om te weten of jouw visie aansluit bij die van het bureau.

Daarnaast is het de moeite waard om door te vragen in hoeverre de functie waar je op solliciteert, invloed heeft op die koers.

6. Hoe kijken jullie aan tegen trend xyz?

Naast de koers van het bureau, is het ook relevant om te weten hoe het bureau tegen huidige marktontwikkelingen aankijkt. Puur om te polsen wat het niveau van het bureau in de breedte is.

7. Wat voor werk doen jullie precies voor merk xyz?

Veel bureaus hebben een indrukwekkende logowall met een tal van merken. Zo hebben de meeste bureaus wel een automotive en een retail opdrachtgever.

Er is een wezenlijk verschil tussen het maken van een flyertje en het ontwikkelen van een geïntegreerde campagne. En ook is het relevant om te weten of het werk 5 jaar geleden is gemaakt, of vorige maand. En of het een opdrachtgever is waar af en toe op projectmatige basis voor is gewerkt of dat er een lange termijnrelatie is.

Daarnaast krijg je op die manier ook een indruk of voor verschillende merken hetzelfde trucje wordt gedaan of dat er juist in de breedte expertises wordt ingezet.

8. Hoe gaat (of nu al) het bureau zich onderscheiden ten opzichte van de concurrenten?

Als je oriëntatie verder gaat dan één werkgever, moet je op een gegeven moment gaan kiezen. Dat kan alleen als je voor jezelf duidelijk hebt wat de verschillen zijn. Vragen naar het onderscheidende vermogen (zowel als werkgever als in het werk voor opdrachtgevers) is daarom belangrijk.

9. Hoe zien jullie opdrachtgevers het bureau? Waarom kiezen ze voor jullie?

Er kan een wezenlijk verschil zitten in de positionering en de manier waarop de markt naar het bureau kijkt.

Vraag daarom waar het bureau volgens de huidige opdrachtgevers goed in is? En in hoeverre dat aansluit bij de positionering van het bureau. Is dat ook hoe je wil dat het bureau wordt gezien? Of zit daar nog verbetering in?

10. Wat is het belangrijkste waar ik de eerste 3 maanden aan kan bijdragen?

Waarschijnlijk heeft het bureau een hele heldere visie wat je toegevoegde waarde moet gaan worden (er is immers niet voor niets een vacature uitgezet). Deze vraag kan daar goed antwoord op geven.

***

Inspiratie uit Quora voor bovenstaande vragen. Gesprek achter de rug? Goed bezig! Maar dan ben je er nog niet. Ga niet thuis afwachten op een antwoord, maar neem het initiatief om (dezelfde dag nog!) een terugkoppeling te geven hoe jij het gesprek hebt ervaren. Zie je het bureau nog steeds als voor het gesprek? Wat is je opgevallen? Wat vind je positief? En wat vind je negatief? Ben je nog steeds zo enthousiast als voor en tijdens het gesprek?

Die openheid zorgt ervoor dat je blijft plakken als de sollicitant die een stapje extra zet en eerlijk communiceert. Daarnaast helpt het jezelf om de boel nog even op een rij te zetten en de juiste afweging te maken of dit bureau wel het juiste bureau voor je is.

Succes hè!